Szczecinek, 6 czerwca 2014 r.
Szanowny Pan
Maciej H. Grabowski
Minister Środowiska
ul. Wawelska 52/54
00-922 Warszawa
W związku z przygotowywaniem przez Pana Ministra zmiany rozporządzenia ws przywrócenia sezonu polowań na łosie w Polsce, pragniemy wyrazić nasze stanowisko w tej sprawie. Uważamy za absolutnie konieczną potrzebę regulacji liczebnej niektórych gatunków chronionych, w tym także łosia, który w ostatnich latach z powodu wprowadzonego moratorium, znacznie zwiększył swoją liczebność. W oparciu o posiadane dane dotyczące dynamiki liczebności populacji łosia w Polsce w ostatnich latach należy stwierdzić, że wprowadzone moratorium przyniosło spodziewany efekt.
Umożliwienie regulacji liczebnej łosi powinno dotyczyć tylko wybranych łowieckich rejonów hodowlanych, gdzie zagęszczenie przekroczyło już 5 osobników na 1000 ha powierzchni leśnej / bagiennej i poziom szkód w uprawach rolnych i leśnych a także stan uszkodzeń odnowień naturalnych lub skala wypadkowości przekracza znośny poziom.
W stosunku do populacji bytującej w Biebrzańskim Parku Narodowym i w jej ościennych nadleśnictwach, z uwagi na jej unikalny genotyp, należałoby się na obecnym etapie wstrzymać od pozyskania łowieckiego.
Bierna ochrona przyrody, lansowana przez niektórych naukowców i urzędników oraz stowarzyszenia skrajnie ochroniarskie, niestety całkowicie nie sprawdza się w praktyce. Prowadzi to w wielu przypadkach do wypaczeń
i nadmiernego wzrostu liczebnego jednych gatunków względem drugich, bądź też do całkowitego wyginięcia niektórych z nich. Zjawisku temu towarzyszy wzrost konfliktów oraz spadek akceptacji dla działań na rzecz zachowania elementów rodzimej fauny. Dotyczy to kluczowych dla ochrony gatunkowej grup społecznych, związanych z użytkowaniem środowiska naturalnego w otaczającym nas krajobrazie kulturowym.
Jako stowarzyszenie działające na rzecz wspierania bioróżnorodności jesteśmy w pełni przekonani o słuszności
i potrzebie częściowej regulacji liczebnej populacji łosia, między innymi w związku z występującymi negatywnymi zjawiskami:
– rosnąca liczba wypadków komunikacyjnych z udziałem łosia (samochody i pociągi), niosąca za sobą znaczne straty materialne i zagrożenia dla życia i zdrowia ludzi,
– stałym wzrostem uszkodzeń drzewostanów i strat gospodarczych,
– stałym wzrostem szkód w uprawach i płodach rolnych,
– występowaniem znaczących strat ekologicznych, głównie w terenach ściśle chronionych jak rezerwaty przyrody czy parki narodowe, z powodu dewastacji i utraty naturalnych, zróżnicowanych biologicznie siedlisk przyrodniczych.
Dla przykładu na terenie Kampinoskiego Parku Narodowego z powodu przegęszczenia populacji łosia, odnowienie naturalne lasu nie jest już możliwe, a właśnie tam, powinno ono funkcjonować jako fundamentalny przykład właściwego, przyrodniczo zrównoważonego ekosystemu.
Wobec wielu problemów związanych z dotychczasowymi doświadczeniami w zakresie regulacji populacji łosia przy pomocy polowania oraz kontrowersjami na tym tle w obrębie wielu środowisk, sugerujemy obecnie skorzystanie
z artykułu 44 ust. 3 ustawy prawo łowieckie, skoncentrowanego na obszarach gdzie konflikty z tym gatunkiem przekraczają określone/zdefiniowane granice. Część ewentualnych wpływów z tytułu pozyskania łosi, mogłyby zostać przeznaczone na finansowanie działań związanych z ich ochroną.
W kolejnym etapie sugerujemy Panu Ministrowi rozważenie powołania zespołu ekspertów, składającego się także
z naukowców pochodzących z krajów sąsiednich posiadających łosie, w celu prowadzenia wspólnego monitoringu i badań naukowych. Prowadzone badania winny wskazywać potencjalne zagrożenia oraz perspektywiczne kierunki zarządzania populacją gatunku. Z dużym prawdopodobieństwem istnieją możliwe instrumenty finansowania takich projektów z funduszy zewnętrznych.
Równolegle, wartym rozważenia byłoby utworzenie przez Ministerstwo Środowiska grupy roboczej złożonej
z naukowców, leśników, ochroniarzy i myśliwych w celu wykonania monitoringu i określenia wpływu przeprowadzanej regulacji liczebności na dynamikę liczebności populacji, tendencje szkód w lesie i w polu, ilość zdarzeń drogowych
z udziałem łosi itp.
Pragniemy ponownie zapewnić Pana Ministra, że jesteśmy otwarci i gotowi do konstruktywnej dyskusji o nowoczesnych standardach i potrzebach czynnej ochrony przyrody uwzględniającej potrzeby społeczeństwa, gospodarki, ekonomii, bezpieczeństwa, zdrowia i życia ludzi oraz różnorodności przyrodniczej środowiska naturalnego.
Z wyrazami należnego szacunku
Prezes
Stanisław Jachowski